Rekto:verso wint Vlaamse Cultuurprijs!
Door op Fri Sep 06 2013 03:28:33 GMT+0000Wie had dat gedacht... Uit handen van minister Joke Schauvliege ontving rekto:verso op 6 september 2013 een Vlaamse Cultuurprijs. En dan nog wel die voor Podiumkunsten. Wij kunnen niet dansen. Wij kunnen niet acteren. Wij zijn geen theatermakers. Wel zorgen cultuurtijdschriften als rekto:verso mee voor het podium waarop wordt gedanst, geacteerd en theater wordt gemaakt, aldus de jury. Kritiek heeft zin. Wie had dat gedacht?
Uit het juryverslag:
"Vijf keer per jaar kan je rekto:verso op een vijfhonderdtal verdeelpunten meegrissen. Het tijdschrift is gratis, mede dankzij subsidies van de Vlaamse Gemeenschap. Al tien jaar lang biedt de redactie nieuwsgierige cultuurliefhebbers een verdiepende blik op podium, film, muziek, literatuur en beeldende kunst, en betrekt hen dichter bij actuele culturele kwesties. Rekto:verso beschouwt de wereld vanuit kunst en cultuur. Het wil daarbij dieper graven dan de klassieke media, maar toegankelijker zijn dan de vaktijdschriften. De ambitie is niet min: bereiken dat de samenleving meer aandacht krijgt voor de kunsten, en omgekeerd.
De jury van de Vlaamse Cultuurprijs voor Podiumkunsten heeft wel oren naar dat streven. Er zijn nochtans genoeg kunstenaars, gezelschappen en projecten die de prijs dit jaar verdienden. Maar de podiumkunsten bewegen zich niet in het luchtledige. Ze komen tot stand in een omgeving waarin over voorstellingen en hun belang, waarde en kwaliteit wordt gepraat en gediscussieerd. Dit ‘kritisch vertoog’ schept ademruimte voor de voorstellingen en wordt op zijn beurt door de voorstellingen van zuurstof voorzien. Het is ook een communicatieschakel tussen kunst, publiek en overheid. De jury noemt dit kritisch vertoog zelfs van levensbelang in een maatschappelijke context waarin theater (en kunst in het algemeen) als een hobby voor the happy few wordt beschouwd. Een tijdschrift als rekto:verso helpt om het maatschappelijke gewicht van de podiumkunsten voelbaar te maken en om de niet altijd onmiddellijk zichtbare verwevenheid van theatervormen en sociale, economische en politieke processen te decoderen en bloot te leggen.
Zowel in gedrukte vorm als op de website probeert rekto:verso een breed publiek te bereiken en de kunsten op hun maatschappelijk belang te bevragen. De bijdragen zijn vlot leesbaar, maar hebben toch inhoudelijke diepgang. Ze vertrekken vanuit boeiende maatschappelijke invalshoeken en worden zeer ruim verspreid. Vooral de bijdragen over cultuurbeleid en cultuurpolitiek noemt de jury een waardevolle bijdrage tot de publieke discussie over de podiumkunsten in Vlaanderen."
Lees hier de speech van minister Joke Schauvliege
Lees hier wat Cobra (en David Van Reybrouck) ervan denkt
'Er is nood aan echte kritiek': opinie van rekto:verso in De Standaard
Rekto:verso toont zich trots en blij
_Interview met Wouter Hillaert, afgenomen __door Anne Declercq __voor de dagkrant van Het Theaterfestival: _
Wat betekent het voor rekto:verso om de cultuurprijs te winnen?
“Wij waren verrast, precies op onze tiende verjaardag! Als de jury geen theater- of dansgezelschap kiest, zal ze een statement willen maken rond het belang van kritiek voor het podiumkunstenveld. Ook voor andere culturele tijdschriften is die erkenning belangrijk. Wij blijven een sector die op veredeld vrijwilligerswerk draait. Onze gezamenlijke subsidies bedragen een kwart van wat één kunstencentrum als het Kaaitheater krijgt.”
Al concrete plannen met het prijzengeld?
“We stoppen wat geld in een abonnementsactie en in extra distributie in Nederland, maar we willen ook iets teruggeven aan de podiumkunsten. Sinds dit jaar schrijven we twee onderzoeksbeurzen van 1000 euro uit. Dankzij deze prijs kunnen we nu drie jaar lang een derde beurs uitschrijven, specifiek voor onderzoek rond de podiumkunsten.”
Waarom is onderzoeksjournalistiek zo belangrijk?
“Omdat we geloven dat feiten soms meer impact kunnen hebben dan iemands mening. Daarbij komt dat er maar weinig onderzoeksjournalistiek bestaat over de cultuursector. Welke impact hebben sommige beslissingen, wat blijft er onder de radar, wat is nu juist het totaalbeleid dat minister Schauvliege de voorbije drie jaar gevoerd heeft, …? Je leest het in tijdschriften noch kranten, tenzij het gaat om hard nieuws, zoals subsidiebeslissingen. Er valt best nog veel te onderzoeken en te delen met de publieke ruimte.”
Waar staat rekto:verso nog meer voor?
“Anders dan de meeste tijdschriften schrijven we – gratis – over zowel theater, muziek, film, literatuur als beeldende kunst. Verbindingen leggen vinden we belangrijk. Lang draaide kritiek veeleer om deconstructie: kunstwerken uiteen puzzelen. Zelf proberen we ook constructief te zijn. In een tijd waarin er zogezegd geen toekomstperspectieven meer zijn, willen we meedenken en interessante stemmen voorstellen laten doen. We vinden het een uitdaging om het cultuurveld opnieuw te duiden binnen de brede samenleving, en omgekeerd. Daarin geloof ik dat we steeds meer deel worden van een hele beweging, ook in de kunsten, die opnieuw bruggen wil bouwen tussen verschillende maatschappelijke domeinen.”
Is kunstkritiek nog steeds hedendaags?
“Het is vreemd om te zien hoe kunstenaars vandaag voortdurend nieuwe vormen zoeken, terwijl kunstkritiek al tweehonderd jaar hetzelfde format hanteert. Natuurlijk zal dat wel zijn redenen hebben, het format kent zijn sterktes. Maar we vinden het wel een uitdaging om die diepgang te proberen verzoenen met vormen van kunstkritiek die beter aansluiten bij de audiovisuele en interactieve tendensen van de 21e eeuw, bij de extra mogelijkheden van internet. Kan dat? Dat onderzoeken we nu in de Rekto:Verso Academy, de R:VA. Het staat allemaal nog in zijn kinderschoenen.”
Vanuit welke noodzaak is rekto:verso tien jaar geleden ontstaan?
“Tom Rummens en Karel Vanhaesebrouckvonden dat er een blad nodig was tussen de brede multidisciplinaire krantenbijlages en vaktijdschriften zoals De Witte Raaf, die zich sterk op één discipline richten. Tegelijk misten ze in vele kunstkritiek een uitgesproken betrokkenheid van de schrijver bij zijn onderwerp, een soort passie tegenover dat ene fantastische of dubieuze kunstwerk.”
Merk je een verschil tussen de rekto:verso van tien jaar geleden en die van vandaag?
“We zij simpelweg tien jaar ouder geworden. Op je 25ste is het bijvoorbeeld moeilijk om iets zinnigs over cultuurbeleid zeggen. We weten nu beter waarover we praten. Vier jaar geleden is het ons ook bijna per toeval duidelijk geworden dat we die maatschappelijke aandacht echt belangrijk vinden. Ik herinner me uit die tijd een vergadering waar de banale vraag viel waar het ons nu uiteindelijk om ging, de kunst of de wereld. Verrassend genoeg koos iedereen voor ‘de wereld’. We schrijven nu over deze tijd door de bril van de kunsten. Die relatie gaat breder dan de inhoud van het kunstwerk. Er is ook het kunstensysteem op zich. Wat Hans Vandeweghe doet met sportjournalistiek, proberen wij met cultuur: niet enkel schrijven over wie er gewonnen of verloren heeft, maar ook over hoe het sportsysteem werkt, welke machtsbelangen er meespelen, …”
Waarom moeten we rekto:verso lezen?
“Rekto:verso lees je als iemand die iets meer is dan louter een kunstliefhebber. We zijn een boekje voor burgers met een hart voor cultuur. Bij ons krijg je een soort van achtergrondverhaal bij wat je dagelijks in de krantleest. Je merkt dat wat je in theater ziet, niet los staat van wat in de beeldende kunsten gebeurt, of van wat filosofen of economen over deze tijd te melden hebben.”
Jullie huisslogan is al tien jaar ‘de toestand is kritiek’. Blijft dat zo?
“Er zijn nog steeds redenen genoeg om kritiek te geven, lijkt me. Bij de jongere generatie kunstenaars zie je erg interessante artistieke ontwikkelingen, maar op organisatorisch vlak is de cultuursector veeleer een spiegel geworden van de neoliberale samenleving dan het alternatief. Tegelijk voel je wel dat de tegenkracht die tien jaar geleden in een soort van softy hoek zat, nu een breder draagvlak aan het verwerven is. Maar de nood aan kritiek blijft. Anders zouden we nu heerlijk in de zon liggen soezen op ons gazon.”