Je laat een blad vallen

Je neemt een blad papier en je laat het vallen. Je bukt je, je handen rapen het op. Je laat het weer vallen, je knieën buigen zich en je vingers rapen het op, je kuitspieren duwen je ogen omhoog, die moeilijk het onderscheid kunnen maken tussen het verschil: een blad leeg papier of een leeg blad papier. _(uitgesproken op de presentatie van rekto:verso nr 62 in Passa Porta, 3 juni 2014) _

jij knipt het blad in repen, de schaar knipt het blad in repen

de repen dromen over de zinnen die ze willen zijn

want je gelooft je ogen, je ogen lezen de repen,

ze lezen tussen de repen, ze lezen de stille repen,

je oren horen de repen die er niet zijn,

de voorkant sluit zich al aan bij de achterkant, op de derde oever van de rivier

komt er Moebiusplaats vrij.

je knipt je nagels met dezelfde schaar, de regels en de repen hebben een ontmoeting,

je wilt erbij zijn

en de zenuwen sturen je spieren die stappen in de sensatie van een metamorfologie,

de regel wás een afspraak! in het spel! of wás een stevige meetlat, weet je nog, de regel strak op de hand, plets, bij regen en zonneschijn,

herinneringen vertragen het verouderingsproces van het brein

op reep kon slechts chocolade volgen, alle geluiden, puzzels en kaarten, tussen bron en monding, hadden een bijna gemeenschappelijk doel

nu is er volwassen verandering in het spel, je ogen zoeken in de ruimte waar niets te zien is, recht kan quantumkrom zijn, gesmolten chocolade wil niet stollen, en stilte krijgt een stem

de zintuigen begeven zich op elkaars terrein en infiltreren in de resterende gebieden van terra incognita, ze tutoyeren erop los: inktzwart is de kleur die blij is als in de wereld alle lichten aan gaan

alles is uitgeschreven, knipknipknipknipknip (blad in twee knippen tussen haakjes)

de repen zijn erg breed want de stilte van de stem die zeer zwijgt is ook hoorbaar buiten het gehoor, zoals het oog ooit de onzichtbaarheid zal lezen

de repen (rood) zijn erg breed (oranje) want de stilte (geel) van de stem (groen) die zeer zwijgt (blauw) is ook hoorbaar buiten het gehoor (indigo), zoals het oog (violet) ooit de onzichtbaarheid (inkt) zal lezen

waar stap je heen met dat lege blad in repen van hunkerende geuren en kleuren?

natte inkt glundert in het licht van de schijn van de stilte die nog het meest voorkomt op het trommelvlies van een houten oor

de tongen van de zintuigen proclameren onophoudelijk en ongestoord in verschillende talen; roggbiv, het roggbiv van de regenboog heb ik altijd onthouden als het vlees op zondag

ik hield het vlammetje van een lucifer boven de ochtendzon

het ros was een koe, mijn moeder legde de priem die ze eerst in de rosbief prikte en daar gedurende tien seconden liet acclimatiseren op haar binnenpols, om de warmte te meten, op basis van die gevoeligheid kon de kleur geraden en de smaak voorspeld worden, saignant viel nog buiten de keukenterminologie, kookprogramma’s en Engelse woorden waren niet klaar, het leven was trager en de stem meer analoog dan de computer van vandaag e-digitaal is

De stilte dwaalt af, het leven is nu sneller, de tijden vaak vegetarisch, en het kind dat niet volwassen wordt heeft zich leren vermommen. De stilte is uitgedijd tot buiten de dampkring, we leggen ons oor tegen een microklimaat.

1 snee in blad maken

Ik heb in Sint Lukas Brussel in het jaar 1997 gedurende twee weken een workshop gehouden met eerstejaarsstudenten. De opdracht was duidelijk. Zoek een oplossing voor een leeg blad papier, een leeg schilderij, een lege sokkel. De resultaten spraken tot de verbeelding. Een stille student had in een simpel wit blad met losse hand en vaste cutter een reeks parallelle sneden gemaakt, aan de achterkant zat aan weerszijden een elastiekje, dat functioneerde als bevestiging van het masker op je hoofd als je het wou opzetten. Door dat geplooide blad en de zich openende snijlijnen zag de werkelijkheid er interessant uit  --- uiterst interessant uit, uit en aan, opgedeeld, geordend, gescheurd, fragmentarisch, verinnerlijkt, onteigend, gesplitst, verenigd. Jawel, ga  - -  door.  We hebben toen op straat een groepsfoto genomen, iedereen getooid met een exemplaar van dat geweldige masker. Dat beeld blijft me aangapen, vanuit een absoluut spectrum van de stilte.

masker opzetten

Achter de deur op een stukje muur tussen de twee salonruimtes (Sint-Lucas Galerie was gehuisvest in een groot herenhuis) was later dit minimalistische, seriële beeld te zien: vier rijen onder elkaar, vier rijen van vijf maskers die aan een speldenkop aan de muur opgehangen zijn, de maskers kantelen een beetje, de groep zonder personages kijkt je aan.

ons laboratorium daar was een ingewikkelde chaos

de directeur heeft me toen hoogst persoonlijk op het matje geroepen,

met de uitdrukkelijke bezinningsvraag of mijn concept wel verantwoord was, want de leerlingen moesten eerst nog leren schilderen en beeldhouwen.

dezelfde student had naadloos een extra dikke bovenplaat aangebracht op een van de sokkels met een hoogte van ongeveer anderhalve meter, daarin had hij een mooi elegant putje uitgebeiteld: als je je bukte paste je kin perfect in de holte. Ik heb de ‘kinhouder’ gemaakt, zei de jongen.

De jongen. --, --de jongen van toen, hoor je hem? hoor je hem komen?

hoor je me komen?

hopelijk is - in de man van toen - de eeuwige jongen volwassen gebleven

de directeur, de directeur van toen, zou vandaag de pensioengerechtigde revolutie en het ideaal van de vrede minder beschermen, want transparantie is een bron van nakend geluid van de tegenpartij, wat we nodig hebben

onder wijs

leef tijd

vraag stelling of of mag in de macht

en/of,  nu direct naar de directeur met zijn bekommernis: of bakens van stilte tentoonstellingswaarde hebben?

de schoolmeester zegt: kunst begint waar het kunnen van de meesten ophoudt,

in vertaling: de stilte stopt waar het geluid van het denken begint

hoe kunnen we dat verhinderen, hoe kunnen we dat stimuleren

er doen zich op de overgang meerdere scenario's voor

je valt,

het blad papier neemt je op

sympathiek!

daar hadden we nog niks van gehoord, nog niet iets, geen ietsje, geen pietsje, daar was het tot nu toe stil

je neemt het blad

de aantekeningen vallen

je neemt wat valt terwijl het valt

als valt wint, dan lig je op de grond, dan lig je eruit

je vertelt later dat je met een sprong het blad uit de lucht geplukt hebt, nadat een onwaarschijnlijke windstoot het contract met de geschiedenis al bijna in zee had geblazen

de geschiedenis herhaalt zich, de ene keer in het bijzondere detail, de andere keer in het wijde landschap, niet in beiden tegelijkertijd,

daarom herhaalt de toekomst van een jongen zich nooit

zeg me stap voor stap welke waarheid en welke spieren aan de overkant

het papier oprapen

welke boom is geknipt om er papier van te scheppen, welk papier is geschikt om er boeken van te maken, welke boeken zijn geschikt om de bibliotheken te vullen, welke bibliotheken en harde schijven zijn geschikt om beschaving aan de volgende generaties door te geven

wanneer alles zich nestelt in een slaapcadans neem je bijvoorbeeld groen als lawaai van de esthetische stilte waarin de vogels stuifmeel fluiten op een consensus, waar fout-geluid en juist-gestil inwisselbaar zijn, was je ooit in je droom een reep?

wanneer steek je over?

neem je dan iets mee?

naar de overkant?

knipknipknipknipknip

hoor je de schaar die zegt dat de stilte visueel gezien de plaats is die wordt ingenomen door de gedachten van dat deel van de blije hersenen dat we niet gebruiken

volg je als ik zeg dat het andere deel evenmin faalt

op zondag witte decibels / van maandag tot vrijdag het ganse scala

uitzonderlijk op dinsdag transparante decibels, met de aankondiging van enkele hyper- en ultrasone vallende sterren

knipknipknipknipknip, in vijf keer ben je over

Honoré d'O is beeldend kunstenaar. Hij schreef deze performance-tekst in opdracht van tijdschrift rekto:verso en internationaal literatuurhuis Passa Porta, voor de avond ‘Stil verzet’, Brussel, 3 juni 2014. © Honoré δ’O, 2014.

Lees ook de bijdragen van Rebekka de Wit en Pieter De Buysser van die avond.