The city is global

Door op Mon Nov 12 2012 09:03:14 GMT+0000

Wereldwijd voelen kunstenaars en architecten zich uitgedaagd door de verstedelijking van onze aardbol. Sommigen proberen het wezen van de stad te verzinnebeelden, anderen grijpen actief in op de skyline. Hier een kleine visuele selectie van boeiende stedelijke projecten uit alle windstreken.

PARALLEL CITIES | Lola Arias & Stefan Kaegi

54_panorama_global city_parallel.jpgIn acht steden over de wereld, van Buenos Aires tot Warschau en Berlijn, realiseerden diverse artiesten eenzelfde interactief locatieproject op dezelfde stedelijke nonplaces: hotels, stations, woontorens. Overal werden bijvoorbeeld in de metro snelle poëtische commentaren van dichters over passerende reizigers groot geprojecteerd. Instanttheater verzekerd.

YOUR RAINBOW PANORAMA | Olafur Eliasson

54_panorama_global city_rainbow.jpgAarhus, Denemarken, is in 2011 ‘gekroond’ met een installatie die een totaal nieuw licht op de stad werpt. Bovenop het ARoS Kunstmuseum plaatste kunstenaar Olafur Eliasson een cirkelvormige ommegang, van waaruit de bezoeker uitkijkt over het hele stedelijke panorama. Hij doorloopt daarbij alle kleuren van de regenboog: Aarhus als groene utopie, Aarhus in melancholisch paars, Aarhus onder een verzengend rood. Your Rainbow Panaroma geeft de stad een aureool dat haar doet ontstijgen aan haar grijze materialiteit.

CALIFORNIA CITY | Elian Somers

54_panorama_global city_california.jpgDe Nederlandse Elian Somers onderzoekt in haar fotografische projecten stedelijke utopieën. Na onder meer Brasilia, Kaliningrad en de Brusselse Cité Modèle werkte ze de jongste drie jaar rond California City, een stad in de Amerikaanse Mojavewoestijn, die in de jaren 1950 ontwikkeld werd door de socioloog Nathan Mendelsohn. Hij kocht een stuk land van 330 m² en bouwde er zijn gedroomde netwerk van wegen, winkels en voorzieningen uit. Alleen kwamen er nooit bewoners op af. Het maakt van California City een fotoreeks over bouwen en breken, over de illusies van de stedenbouwer en de vastgoedzeepbel. Je ziet zowel de mislukking van de American Dream als een maagdelijke oase voor toekomstige pioniers.

THE BANALITY OF GOOD | Crimson

54_panorama_global city_good.jpgIn Venetië exposeerde Crimson, een Rotterdamse studio van architectuurhistorici, zes altaarstukken rond zes ‘new towns’ van de laatste zestig jaar, van Brazilië tot China. Op de voorkant beelden de triptieken de oorspronkelijke idealen en verlangens van de urban planners van elke stad af, op de achterkant de huidige realiteit. Het verschil blijkt groot.

MUSIC FACTORY | Urban-Think Tank

54_panorama_global city_musicfactory.jpgVoor een dichtbevolkte favela in Caracas, Venezuela, ontwierp het architectenduo Alfredo Brillembourg en Hubert Klumpner een verticaal muziek- en cultuurcomplex, op niet meer dan de oppervlakte van een voetbalveld. Dagelijks kunnen tot duizend buurtkinderen er zich sociaaleconomisch emanciperen door zich te bekwamen in klassieke muziek. Bouw je stad, begin bij cultuur.

HALF DAY TOUR SOWETO | Maithé Franco

54_panorama_global city_soweto.jpg

Er is de stad van de toeristen, en de stad van haar bewoners. Voor haar afstudeerproject aan het Gentse KASK ging de jonge filmmaakster Maithé Franco die botsing opmeten in Soweto, Zuid-Afrika. Ze zette haar camera scherp op de tourbussen die door de township tuffen om toeristen te tonen waar ooit het verzet tegen de apartheid aanzwol. Tegelijk volgde ze onder meer Chikko, een lokale kunstenaar die zich tegen dat toerisme verzet. Het gaat Franco in haar documentaire dan ook om een dubbel perspectief op een en dezelfde stedelijke context. ‘Neem Kliptown: vanop de brug zie je enkel daken van golfplaten en gemeenschappelijke waterkranen: een armoedige indruk. Maar wanneer je de wijk binnenkomt, is de sfeer er volledig anders dan wat je van de bovenkant ziet: het is er gezellig en kleurrijk. Half Day Tour Soweto toont hoe ’t stad van iedereen is, maar zich nooit laat grijpen.

WOMEN ARE HEROES | JR

54_panorama_global city_JR.jpgEen van de meest relevante stedelijke kunstenaars ter wereld is JR, een street artist uit Parijs. Hij begon als een ordinaire tagger, maar ontdekte tijdens de rellen in de Parijse banlieues in 2005 ‘de macht van lijm en papier’. JR nam fotoportretten van kwade jongeren die hem hun gevaarlijkste snoet presenteerden, en hing ze levensgroot te kijk in de rijkere districten van Parijs. Sinds deze reeks, Portrait of a Generation, noemt JR zich de eigenaar van de grootste galerie ter wereld: de straat. In 2007 realiseerde hij in Israël meteen ook ‘de grootste illegale kunstbeurs ooit’: in acht steden papte hij, zij aan zij, portretten van Israëli en Palestijnen met hetzelfde beroep tegen de publieke muren: Face 2 Face. ‘Mensen konden ze verscheuren, er dingen bijschrijven of er zelfs op pissen: zij zijn de curatoren.' Women are Heroes kwam in 2008 tot stand in Providencia, een favela van Rio, berucht om zijn drugsgeweld. JR ging er praten met de vrouwen van de wijk, fotografeerde hun blik en ging de posters met de bewoners ophangen op de huizen, op de straat, trappen en zelfs op het treintje dat door de favela rijdt. ‘We stuurden geen persbericht uit, gingen gewoon weer weg. Als de media te weten wilden komen hoe al die ogen daar kwamen, moesten ze de vrouwen zelf gaan interviewen. Zo creëerden we een brug.’ Het onzichtbare zichtbaar maken, heet dat.